|
Istorija skijanja u Crnoj Gori |
|
Istorija skijanja u Crnoj Gori
Film: "HENRIK ANGELL-SKIMISJONAREN" (SKIJANJE KAO MISIJA)
20 maja 2008. Podgorica - Ambasada Kraljevine Norveške i kompanija Promonte, 20 maja 2008 godine u hotelu “Podgorica” priredili su prezentaciju, uz prigodan koktel, filma o Norvežaninu Kapetanu Henrku Augustu Angellu, koji je 1891 godine donio prve savremene skije u Crnu Goru na kojima je prošao od “Kotora do Durmitora i nazad”.
Film obrađuje istoriju razvoja skijanja u Crnoj Gori, Norveškoj i Francuskoj kroz život i djelo Henrika Augusta Angella. U filmu se pominje i Prva škola skijanja na padinama Lovćena, koju je Kapetan Angell organizovao i izveo 1893 godine sa “Cetinjskim skijaškim društvom” na sto (100) pari skija koje je donio sa sobom u Crnu Goru.
O filmu su govorili: gospodin Haakon Blakenborg, Ambasador Kraljevine Norveške, gospodin Kare S. Gustad, Izvršni direktor kompanije Promonte, gospodin Steinar Hybertsen, producent i direktor filma, gospodin Roy Andersen, autor scenarija.
Asocijacija MASI, koja gaji pijetet prema Norvežaninu, je bila pozvana da prisustvuje od strane Gospodina Haakon Blakenborga, Ambasadora Kraljevine Norveške. Ambasador je poželio Ass. MASI uspjeh u daljem radu i još veću saradnju sa norveškom asocijacijom instruktora sportova na snijegu.
Izvor: Ass MASI Datum: 02.06.2008
110 godina skijanja u Crnoj Gori
1993 - 2003Jubilej početaka skijanja u Crnoj Gori se vezuje za Fridrih Angela, koji je krajem XVIII veka, došavši iz Norveške, obučavao Crnogorce skijanju. Tada je skijanje bilo namjena lakšem kretanju u ratnim uslovima.
On je davne 1893 u Cetinju osnovao prvi ski klub u Crnoj Gori, a ujedno i prvi na području bivše SFR Jugoslavije. Tim povodom je ustanovljen ANGEL KUP u skijanju koji treba da se i ove godine održi na Durmitoru.
Nadležni u saveznim i republičkim organima kao i u sportskim i smučarskim savezima Crne Gore i Srbije se nisu zvanično oglasili povodom ovog jubileja.
NORVEŽANIN NA SKIJAMA KROZ CRNU GORU
Da bi Vas uveli u priču o Henriku Angelu, norvežaninu koji je donio prve skije u Crnu Goru, moramo napraviti mali uvod.
Skije su bile korišćene za rad i transport prije nego što su počele da se koriste kao sredstvo zabave u časovima dokolice i sporta. Najstarija poznata verzija je široka, kratka skija pronađena u Norveškoj za koju se ustanovilo da je preko 4500 godina stara, a slike izrezbarene po zidovima pećina i stijenama govore da su skije bile korišćene mnogo ranije.
Ljudi iz oblasti Telemark iz Norveške, su uveliko zaslužni za razvijanje skijanja kao sportske aktivnosti, negdje u ranim 1870-im. Oni su izumili zavoje Telemark i Kristiania, kao način skretanja i kontolisanja brzina niz sniježne padine. Norvežani su takođe bili ljubitelji skokova. Prema tome, discipline i u alpskom i u nordijskom skijanju duguju svoje postojanje ovim ranim pionirima.
U vremenu prije 1891. godine po Crnogorskim planinama ljudi su koristili naprave, predhodnice savremenih skija, koje su se zvale «podplati», a služile su za kretanje po sniježnim prostranstvima isključivo iz praktičnih razloga.
1891. godine, Norvežanin, Kapetan Henrik August Angell dolazi u Crnu Goru sa jednim parom skija, koje su mu koristile da bi se lakše kretao po sniježnim prostranstvima. Misija mu je bila da upozna narod koji se stotinama godina bori za svoju slobodu i nezavisnost. Međutim, dolaskom na Cetinje, Kapetan Angell bitno mijenja svoju misiju. Naime, na Cetinju susrijeće civilizaciju kakva je bila prisutna i po drugim evropskim prijestonicama. Odlučuje, da na zahtjev Crnogorskog Vladara Nikole I, otpočne školu skijanja kada drugi put dođe u Crnu Goru. Dogovorio se sa jednim Francuskim Profesorom koji je radio u Francuskoj Ambasadi na Cetinju, da u međuvremenu osnuje jedno društvo u vidu Kluba kako bi se lakše izvodila obuka skijanja. Taj Klub pod imenom «Cetinjsko skijaško društvo» osnovan je 1892 godine.
1893 godine Kapetan Angell po drugi put dolazi u Crnu Goru sa sto pari skija, te tako počinje sa prvom školom skijanja u Crnoj Gori. Polaznici su bili građanstvo i crnogorska vojska. Kapetan Angell na taj način, umjesto proučavanja kako se ratuje na prostorima Crne Gore, donoseći novu civilizaciju, proučava na Cetinju kako treba skijati, izvodeći praktične vježbe na padinama oko Cetinja što je opisao u svojoj knjizi «Kroz Crnu Goru na skijama» koja je izdata 1895. godine u Kristianiji (Oslo). Na ovaj način ljudi koji žive po planinama su obučavani kako da koriste skije tokom dugih sniježnih zima za prktične potrebe, kasnije skijanje dobijaju sportsku formu. Danas je skijanje u Crnoj Gori posebno prisutno u zimskom turizmu u vidu rekreacije turista koji posjećuju crnogorske zimske centre, kao i školama i na Univerzitetu.
Roj Andersen, norveški novinar, istoričar i pisac napisao je knjigu o ovom izuzetnom čovjeku i nazvao je jednostavno HENRIK ANGEL. Ona je prevedena i na crnogorski jezik, i u martu mesecu obavljena je i njena prezentacija. Po knjizi gospodina Andersena, Steinar Hybertsen je snimio film, a kompanija Promonte je podržala inicijativu njegovog prevoda na crnogorski i engleski jezik.
MASI (Udruzenje instruktora skijanja u Crnoj Gori) lik Norvežanina Henrika Augusta Angella cijeni i sa pijetetom poštuje kao čovjeka koji je, između ostalog, prvi počeo Crnogorce da obučava skijaškim vještinama. Lik Norvežanina Kapetana Angela je prisutan na: memorandumu Asocijacije, pečatu, licenci, zatim MASI u zavisnosti od finasijskih moućnosti organizuje takmičenje Veterana pod imenom «Kapetan Angell», kao i «Kup Henrik A. Angell» (u nordijskom i alpskom Skijanju).
Službena Škola sniježnih sportova Udruženja MASI se zove «Henrik August Angell».
Ko je bio Kapetan Angel
Henrik August Angel rodjen 1861. godine u mjestu Luster (Norveska), umro je 1922. godine.
Bio je norveški kapetan, koji je u Crnu Goru prvi put došao 1893. godine na poziv Knjaza Nikole da obučava skijanju vojsku i civilstvo iz vojnih, praktičnih i sportskih razloga. Sa njim su u Crnu Goru došle prve skije, tako da time Crna Gora i cetinjske padine u podnožju Lovćena postaju kolijevka skijaškog sporta na Balkanu.
Zadivljen crnogorskom borbom za svoju samostalnost napisao je dvije knjige o Crnogorcima: “Kroz Crnu Goru na skijama” 1895. i “Sinovi crnih gora” 1896. godine. Knjigu “Kroz Crnu Goru na skijama” je posvetio norveškoj mladeži, kao primjer kako se treba boriti za nezavisnost svoje zemlje. Tekst ove knjige je nekoliko decenija bio omiljeno štivo norveške omladine, i informacije dobijene čitanjem ove knjige bile su njihovo prvo saznanje o jednoj dalekoj zemlji, koje su je i približile norveškom narodu.
Godine 1902. napisao je i treću knjigu o Crnogorcima “Odvažan narod”, a 1914. godine, nakon druge posjete Crnoj Gori, tada već pukovnik, napisao je i četvrtu knjigu “Mali narod u borbi za opstanak”.
Avanturista i sportista Kapetan Angel, 10 godina nakon puta za Crnu Goru je ponovo krenuo na jug sa skijama preko ramena da neki novi narod zainteresuje za skijaški sport. 1903. godine obučavao je francusku vojsku skijanju u mjestu Brijanson. Slobodne dane Angel je koristio da planinari po Visokim Alpima. Pokukusao je da bude i prvi covjek koji ce u zimskom periodu osvojiti Mon Blan.
Sportski duh vodio ga je na velosipedu od Norveške, preko Alpa, do Francuske i Italije i nazad.
Izvor: www.kapetanangel.me
SKIJANJE NA DURMITORU
Izvor: http://durmitor.wordpress.com
ISTORIJAT
Početak skijanja u Crnoj Gori vezuje se za Fridrih Angela, koji je još davne 1893. godine, došavši iz Norveške, obučavao Crnogorce skijanju. Od tada, kad je skijanje bilo namjena lakšem kretanju u ratnim uslovima, pa do danas, kad je to sport koji privlači i razvija zimski turizam u Crnoj Gori, među najpoznatijim centrima je upravo Durmitor. Ova planina je i motorna sila kretanja svih uspona i padova, mogućnosti i stremljenja ka boljem u skijanju, sa konfiguracijom terena koja je inspirativna za sve ljubitelje “bijelog sporta”. Durmitorci su na vrijeme shvatili čar ovog sporta, njegujući ga i ostvarujući najbolje rezultate u proteklim godinama.
SKI KLUB
Pravi razvoj skijanja na ovim prostorima, dešava se sa osnivanjem PSD “ Durmitor “ koji u sebi okuplja sve mlade talente ovoga sporta, kako u nordijskim, tako i u alpskim disciplinama, čiji su rezultati plod trenera sa Durmitora i iz inostranstva. Oni su, prenoseći svoja iskustva i znanja, napravili šampione, i tako načiniliili velike pomake u razvoju ovog sporta. Klub u svojim vitrinama ima pehare sa svih najznačajnih takmičenja u bivšoj Jugoslaviji.
ŠKOLE SKIJANJA
Koliko su ljudi sa ovog područja posvećeni razvoju skijanja, govori podatak da su na Žabljaku osnovane i škole skijanja (Control, Vrh, Champion, Javorovača) sa instruktorima (bivšim šampionima), koji na pravi način prenose mogućnosti i upoznavanje sa planinom.
SKI STAZE
Durmitor ima izuzetne ski terene: Savin kuk, čija dužina staze iznosi oko 3500m (počinje u samom podnožju Durmitora), Javorovača (staza na samom ulazu u grad, dužina staze oko 400m ) i Štuoc, dužine 1780 m (istoimeni vrh).
Olimpski_plamen_na_Durmitoru
ŠKOLE SKIJANJA
Koliko su ljudi sa ovog područja posvećeni razvoju skijanja, govori podatak da su na Žabljaku osnovane i škole skijanja (Control, Vrh, Champion, Javorovača) sa instruktorima (bivšim šampionima), koji na pravi način prenose mogućnosti i upoznavanje sa planinom.
SKI STAZE
Durmitor ima izuzetne ski terene: Savin kuk, čija dužina staze iznosi oko 3500m (počinje u samom podnožju Durmitora), Javorovača (staza na samom ulazu u grad, dužina staze oko 400m ) i Štuoc, dužine 1780 m (istoimeni vrh).
U SRED LJETA
Durmitor je poseban i po tome što u toku ljeta zaljubljenici u skijanje mogu otići u unutrasnjost planine i na mjestu zvanom “Debeli namet” doživjeti nešto, što se poredi sa nemogućim – skijanje u sred ljeta! Tako se, već godinama, tradicionalno, u organizaciji ‘’SKI CENTRA“, održava LJETNJI SLALOM (sredina Jula – alpske discipline)
NORDIJSKO SKIJANJE NA DURMITORU
Durmitorski_nordijac_U_ANDORI_95
Veliki ponos Durmitora su njegovi šampioni u nordijskom skijanju, koji su pronosili slavu ovoga kraja svojom nepobjedivošću. Učesnici najvećih svjetskih takmičenja, i to u vremenu, u kom se ovaj sport nalazio u povoju i bez pravih uslova ya trening i obuku, što ih istinski čini herojima. Rezultati su postignuti u dobroj mjeri zahvaljujući enuzijazmu iskrenog prijatelja Durmtora, Tadeka iz Poljske koji je, ne štedeći se, svo svoje znanje i umjeće prenio durmitorcima. Zahvaljući njemu, ovaj kraj ima stazu za nordijske discipline, spremnu za sva svjetska takmičenja.
SNOWBOARD NA DURMITORU
ISTORIJAT
Teško je reći ko je zapravo “ izmislio “ prvi snowboard. Ljudi su oduvijek nalazili načina kako da se spuste niz planinu, ali bi bilo nepravedno, kada bi smo naveli samo jedno ime, kao pronalazača “ prvog “ snowboarda.Prve forme snowboarda, javljaju se krajem dvadesetih i početkom tridesetih godina prošlog vijeka, ali je prvu, pravu preteču današnjeg snowboarda tzv. “Snurfer“, napravio Sherman Poppen 1965 godine.Interesantno je da je za razvoj ovog sporta zaslužan i čovjek našeg porijekla Dimitrije Milović. On je, sedamdesetih godina, uporedo sa čuvenim Jake Burtonom, osnovao prvu kompaniju za proizvodnju snowboarda, po imenu “ Winterstick “. Tek nekoliko godina kasnije, Burton će osnovati svoju , danas daleko najpopularniju kompaniju, koja nosi njegovo ime.
SNOWOARD NA DURMITORU
Na Durmitoru se snowbard pojavljuje relativno kasno, početkom devedesetih, ali njegov pravi razvoj i afirmacija počinje tek sa ulaskom u novi milenijum i osnivanjem snowbard kluba “ Savin kuk “ (prvog profesionalnog kluba u Crnoj Gori ), koji je u svoj sastav prihvatio najtalentovanije mlade ljude sa ovog područja. Pored ovog kluba, na Žabljaku postoji i dobrovoljno bordersko društvo “ Zbrda zdola “. Podatak da je za tako kratko vrijeme došlo do formiranja ova dva kluba, pokazuje da ovaj sport ima veliku perspektivu, kao i da Durmitor sa svojim terenima plijeni i pruža sve uslove za užitak snowboardera.
DURMITOR ZA SNOWBOARD
Kroz ovih nekoliko godina, sa kojima se steklo određeno iskustvo vezano za snowboard, Durmitor je na svojim stazama ugostio veliki broj snowboardera, od onih koji počinju da se bave ovim sportom, pa sve do onih koji su prave veličine ( Serž Viteli, Žerom Žak), koji su ga napuštali sa oduševljenjem i zaključkom da je Durmitor nadrealan i pravi odabir za slobodu, pokret i način razmišljanja. Potrebe snowboardera su raznovrsne, kako u pogledu zahtjevnosti za uređenom stazom, tako i u pogledu želje za stazama van zvaničnog terena. Durmitor će vam pružiti i jedno i drugo. Durmitorski snowborderi će uvijek biti raspoloženi da približe svoja iskustva i prenesu ih svima, koji žele da uživaju u tom prelijepom “osjećaju slobode”.
SAN O SLOBODI
Ljudi se obično vezuju za snowboard vizuelno, vidjevši takmičenja na televiziji ili uživo, na stazi kako to izgleda, ali na prvi kontakt ono što gotovo postaje pravilo je osjećaj, koji dožive, kada sve to sami probaju. To je osjećaj slobode. Ako je po našem nobelovcu Andriću “ Sloboda, puna sloboda, to je san, san kome ponajčešće nije suđeno da se ostvari, ali jadan je onaj koji ga nikad nije sanjao“, onda je ovo šansa da, pomoću snowboarda pokušamo da ostvarimo (odsanjamo) taj san.Dođite da zajedno uživamo i sanjamo o slobodi i udahnemo je čitavim plućima. Durmitor je ljepši nego ikad, a njegova duša otvorena za sve…
